کد مطلب:259430 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:157
نظام آموزشی در حوزه ی سامرا
حوزه ی سامرا كه نقطه ی عطفی در تاریخ حوزه های علمی تشیع شمرده می شود، در سایه ی مدیریت صحیح میرزای بزرگ شیرازی و به دست یاران مخلص و مصممش چون بزرگ محدث قرن اخیر میرزا حسین نوری در اندك زمانی چنان پیشرفت كرد كه توانست تحولات شگرفی را در تاریخ تشیع باعث شود، حتی حوزه ی هزار ساله ی نجف اشرف را نیز تحت شعاع قرار دهد و نیروهای مستعد را گروه گروه وادار به مهاجرت از نجف به سامرا كند.
در خصوص «نظام آموزشی مكتب سامرا» مقاله متقن و مفیدی با قلم سلیس و روان و با همان عنوان مذكور منتشر شده است كه ما تنها به فهرست آن اشاره می كنیم:
1 - نظم: «بر محیط تحصیلی سامرا نظمی خاص حاكم بود، آرامش تحصیلی برای همه كسانی كه طالب تحصیل بودند فراهم بود، هیچ كس مانع آرامش و آسایش دیگری نبود، در حسینیه مرحوم میرزا، سه سرداب آماده بود؛ یكی برای كسانی كه خواستار استراحت و تجدید قوا بودند، دیگری برای اهل مطالعه و
[ صفحه 286]
سومی برای صحبت و مذاكره و هیچ یك نسبت به دیگری تعدی نمی كرد».
2 - مهربانی و عطوفت به شاگردان.
3 - آزاداندیشی و استعداد پروری.
4 - توجه به نظر شاگردان و ایجاد فضای باز برای تبادل افكار.
5 - انصاف در بحث.
6 - طرح مباحث اساسی.
7 - استاد پروری و رشد شاگردان.
8 - تشویق به تقریر و پژوهش.
9 - احیای روحیه استنباط و پرهیز از تطویل های بی ثمر.
10 - ترویج علوم دیگر و پرهیز از فقه و اصول زدگی صرف.
در حوزه سامرا تنها فقه و اصول نبود كه تدریس می شد بلكه به علوم دیگری چون تفسیر، كلام و عقاید، حدیث شناسی، تاریخ و توجه به ادعیه و روایت و... به جد مطرح بود [1] .
در خصوص «نظام آموزشی مكتب سامرا» مقاله متقن و مفیدی با قلم سلیس و روان و با همان عنوان مذكور منتشر شده است كه ما تنها به فهرست آن اشاره می كنیم:
1 - نظم: «بر محیط تحصیلی سامرا نظمی خاص حاكم بود، آرامش تحصیلی برای همه كسانی كه طالب تحصیل بودند فراهم بود، هیچ كس مانع آرامش و آسایش دیگری نبود، در حسینیه مرحوم میرزا، سه سرداب آماده بود؛ یكی برای كسانی كه خواستار استراحت و تجدید قوا بودند، دیگری برای اهل مطالعه و
[ صفحه 286]
سومی برای صحبت و مذاكره و هیچ یك نسبت به دیگری تعدی نمی كرد».
2 - مهربانی و عطوفت به شاگردان.
3 - آزاداندیشی و استعداد پروری.
4 - توجه به نظر شاگردان و ایجاد فضای باز برای تبادل افكار.
5 - انصاف در بحث.
6 - طرح مباحث اساسی.
7 - استاد پروری و رشد شاگردان.
8 - تشویق به تقریر و پژوهش.
9 - احیای روحیه استنباط و پرهیز از تطویل های بی ثمر.
10 - ترویج علوم دیگر و پرهیز از فقه و اصول زدگی صرف.
در حوزه سامرا تنها فقه و اصول نبود كه تدریس می شد بلكه به علوم دیگری چون تفسیر، كلام و عقاید، حدیث شناسی، تاریخ و توجه به ادعیه و روایت و... به جد مطرح بود [1] .
[1] مجله حوزه: شماره 50 - 51، ص 85 به بعد، با تلخيص زياد و اندكي تصرف.